Od wieków kobiety obserwując swoje ciała dostrzegały w nich zachodzące zmiany, zarówno na podłożu psychicznym, jak i fizycznym. Początkowo były niezrozumiałe, z czasem nabrały sensu, gdyż zmiany te zachodzą w ciele kobiety w sposób cykliczny i uporządkowany.
Dni płodne
Każda kobieta bez względu na to, czy rozpoczęła współżycie, czy chce zajść w ciążę lub jej uniknąć powinna znać swój cykl i bez problemu wyznaczyć dni płodne. Kobieta jest płodna tylko kilka dni w miesiącu od czasu rozpoczęcia pierwszej miesiączki aż do menopauzy. Każda kobieta posiada własny cykl, który może trwać od 21 dni do 32 lub więcej. Cykl kobiety dzielimy na dni płodne, wraz z jajeczkowaniem (owulacją), niepłodne oraz menstruację, która ma miejsce wtedy, gdy nie dojdzie do zapłodnienia. To właśnie brak krwawienia menstruacyjnego jest dla kobiety przeważnie pierwszym objawem ciąży, który sugeruje, że w jej organizmie zachodzą ważne zmiany.
Dni płodne po okresie
Jak sama nazwa wskazuje są to dni, kiedy kobieta jest płodna i może zajść w ciążę. Do zapłodnienia dochodzi w czasie tak zwanego jajeczkowania, czyli krótkiego okresu występującego mniej więcej w połowie dni płodnych kobiety. Te z kolei trwają od 7-9 dni. Samo jajeczkowanie, inaczej owulacja, w czasie której dochodzi do uwolnienia komórki jajowej z jajnika do jajowodu, może trwać jeden dzień. Komórka jajowa zdolna do przyjęcia plemnika żyje od 10-24 godzin. W przeciwieństwie do plemników, te z kolei mogą żyć nawet do 5 dni w drogach rodnych kobiety. Stąd pojęcie dni płodnych, które ze względu na długość życia plemników wydłużają się, co powoduje, że nawet w kilka dni po współżyciu w dni niepłodne, kobieta może zajść w ciążę ze względu na ową długość życia plemników. To wyjaśnia dlaczego okres płodności kobiety jest dłuższy niż czas życia pojedynczej komórki jajowej. Dni płodne niosą dla kobiet istotne zmiany fizyczne i psychiczne, które przy dłuższej obserwacji można łatwo dostrzec. Są to m.in.:
- podwyższenie temperatury ciała nawet o 2 stopnie,
- plamienie, zmiana koloru i konsystencji śluzu, który przypomina białko jaja kurzego, jest ciągliwy i półprzeźroczysty,
- zmiany skórne, cera może wydawać się gładsza, bardziej promienna,
- nadwrażliwość i powiększenie piersi spowodowane wzrostem kobiecych hormonów – estrogenów,
- ból w okolicy podbrzusza,
- zmiana szyjki macicy, staje się miękka, uniesiona, ujście zewnętrzne jest otwarte. Zmiany te określić może lekarz podczas badania ginekologicznego lub samodzielnie kobieta wkładając dwa palce do pochwy,
- zmiana nastroju,
- większa ochota na zbliżenia płciowe,
Owulacja
Dla każdej kobiety, która chce uniknąć niepożądanej ciąży, lub przeciwnie – planuje potomstwo najważniejszą sprawą jest wyznaczenie czasu owulacji. Niestety sprawa jest dużo bardziej skomplikowana, gdyż cykle kobiet różnią się miedzy sobą. Dodatkowo ustalenie dnia jajeczkowania utrudnia sytuacja, gdy kobieta ma nieregularne cykle. Standardowo owulacja występuje około 14 dni po rozpoczęciu cyklu, czyli od pierwszego dnia krwawienia. Często stresujący tryb życia, pospiech, nieprawidłowe odżywianie skutkujące niedoborem witamin i mikroelementów, podróże, lekkie przeziębienia, rygorystyczna dieta odchudzająca – to wszystko może zaburzyć cykl utrudniając ustalenie czasu owulacji. Jeszcze 50 lat temu dokładne jego określenie stanowiło duży problem, jednak dziś kobiety mają do dyspozycji testy owulacyjne dostępne w aptekach i drogeriach, dzięki którym nie muszą poświęcać dodatkowego czasu na obserwacje śluzu oraz pomiar temperatury.
Na kolejnej stronie ciąg dalszy artykułu, m.in. kiedy są dni niepłodne!
