Dziś odpowiadamy na bardzo często zadawane pytanie – co to jest epitet. Chyba każdy z nas słyszał to słowo, czy jednak wiemy co ono właściwie oznacza?
Mianem epitetu potocznie nazywamy skierowane w czyimś kierunku wyzwisko. Ale epitet to także wyraz, który ma za zadanie określić rzeczownik. Używany jest w celu uzyskania bardziej plastycznego opisu podmiotu. Najprościej mówiąc jest to przymiotnik, rzeczownik lub imiesłów, który opisuje jakąś cechę słowa, o którym mówimy lub piszemy.
Ogólne przykłady epitetów – gorąca kawa, otwarte okno, piękna dziewczyna, czerwona sukienka, zimny wiatr, głośna muzyka, przytulne wnętrze, ciężka praca itp.
Rodzaje epitetów
Epitet stały
czyli taki, który się powtarza i określa tą samą cechę danego zjawiska. Znajdziemy je na przykład w utworach starożytnego pieśniarza Homera. Przyjmuje się, że powstały one dlatego, że w starożytności eposy były przekazywane nie na piśmie, a drogą mówioną lub śpiewaną i dzięki stałym sformułowaniom można było łatwiej je zapamiętać. Przykładem epitetu stałego mogą być określenia: gałązka oliwna, boski napój czy olimpijscy bogowie.
Epitet złożony
To połączenie co najmniej dwóch wyrazów, z których jeden określa podmiot. Najczęściej podmiot jest rzeczownikiem, a drugi wyraz przymiotnikiem, który odpowiada na pytanie jaki?, jaka?, jakie?, czyj?, czyja?, czyje? który?, która?, które?. Przykładem epitetu złożonego mogą być zatem określenia takie jak: złota klatka, słodka truskawka, córeczka tatusia, pierwsza gwiazda itp.
Epitet metaforyczny
Powstaje on wtedy, gdy wyraz, którego użyjemy jako epitetu zyskuje metaforyczne, czyli niedosłowne znaczenie. Przykładem epitetu metaforycznego mogą być wyrażenia takie jak: gorzkie łzy, uciekający czas, błyskotliwy pomysł, czarna rozpacz itp.
Epitet podmiotowy
Określa on uczucia i emocje autora wypowiedzi w stosunku do podmiotu. Przykładem epitetu podmiotowego mogą być określenia takie jak chociażby: mądra córka, przystojny mężczyzna, ulubiona kurtka, smaczny obiad, wciągająca książka itp.
Epitet przedmiotowy
Omawia on jakąś cechę podmiotu bez wyrażania swoich uczuć w stosunku do niego. Przykłady epitetu przedmiotowego to: jeansowe spodnie, porcelanowy talerz, kwitnący krzew itp.
Epitet dynamiczny
Najczęściej zawarty w nim jest imiesłów przymiotnikowy, czyli taki który powstał od nazwy czynności i najczęściej odnosi się do jakiegoś ruchu (na przykład biegać – biegnący, spadać – spadający itp.). Przykładem epitetu dynamicznego może zatem być określenie jadący samochód czy spadająca gwiazda.
Epitet statyczny
W odróżnieniu od epitetu dynamicznego nie odnosi się do ruchu, a do czegoś stałego. Jego przykłady to chociażby wyrażenia takie jak: czerwona róża, nowy hotel, złota obrączka itp.
Więcej typów epitetów znajdziesz na kolejnej stronie!